TBC 1.1 Drie breinsystemen

Het brein bestaat functioneel uit drie breinsystemen: reptielenbrein, limbisch systeem en neocortex.

1. Reptielenbrein

Het reptielenbrein is evolutionair het oudste deel van onze hersenen. Het reptielenbrein is verantwoordelijk voor onze primaire overlevingsdrang. Het heeft vooral met dierlijk overlevingsgedrag te maken. Voedsel vinden, vluchten, vechten en zorgen voor het nageslacht zijn de belangrijkste taken van dit brein. Dit onderdeel van het brein is een autonoom werkend en als je niet uitkijkt, is dit deel van het brein de baas. Soms is dat handig maar vaak ook niet. Doordat het evolutionair het oudste is, is de invloed van het reptielenbrein erg groot!

2. Limbisch systeem

Het lymbisch systeem bevindt zich in de binnenkant van de neocortex. Het limbisch systeem is een groep structuren in de hersenen. Onder andere bevindt zich hier de amygdala en de hypocampus. Het limbisch systeem is betrokken bij emotie, motivatie en geheugen. Een van de belangrijkste emoties hier is angst.

Dit systeem volgt je emotionele verbinding naar mensen, gedachten voorwerpen en gebeurtenissen. Het bepaalt hoe je je voelt. Het bepaalt daardoor op een onbewuste manier je gedrag. Veel keuzes worden gemaakt door een combinatie van het reptielenbrein en limbisch systeem in de vorm van een overlevings- dan wel beloningsnetwerk.

3. De neocortex

De neocortex is de buitenste, gekreukelde en evolutionair gezien de jongste laag van onze hersenen. De neocortex is betrokken bij hogere functies, zoals zintuigelijke waarneming, denken, redeneren, analyseren, abstract denken en het gebruik van taal.

Een belangrijk deel van de neocortex is de prefrontale cortex. Dat is een onderdeel van de voorhoofdskwab van de neocortex. De voorhoofdskwab is een van de vier kwabben van de neocortex.
Voor bewustzijnsontwikkeling is onder andere deze prefrontale cortex van belang.

Prefrontale cortex

Het voorste gedeelte van de frontaalkwab is de prefrontale cortex. Dit deel ligt direct achter het voorhoofd.

De prefrontale cortex is de locatie in je brein van je bewuste interacties met de wereld. Hier komen gedachten vandaan die niet worden gegenereerd door externe prikkels of gevoelens. We maken ze zelf. De prefrontale cortex is betrokken bij cognitieve en emotionele functies als beslissingen nemen, problemen oplossen, plannen, sociaal gedrag, en het reguleren van impulsen en emoties. Ook aandacht richten, zit in dit deel.

Een actieve frisse en gefocuste prefrontale cortex is cruciaal bij het ontwikkelen van nieuw gedrag. Zonder een frisse en gefocuste prefrontale cortex is de kans supergroot dat je geleefd wordt door de waan van de dag.

Belangrijk om te weten:

• De prefrontale cortex raakt snel uitgeput. In tegenstelling tot het limbisch systeem en het reptielenbrein.
• Als je te weinig resources hebt voor de prefrontale cortex, neemt het limbisch systeem snel over.
• Als je je onveilig voelt, gaat er veel energie naar je reptielenbrein. Dit gaat ten koste van je prefrontale cortex.